خوب خانم صالحی نژاد گرامی
خواهش می کنم از خودتان و آشنایی تان با هنر بفرمایید.
سرور صالحی نژاد هستم .متولد دوم خرداد ۱۳۶۰ شهر کرج
در دوران دبیرستان طراحی را نزد استاد سیاوش مهویس آموختم .این تنها آموزش هنری من توسط استاد هنر بود و بقیه تکنیک‌ها را بصورت تجربی یاد گرفتم . با وجود علاقه زیادم به نقاشی و مجسمه سازی بعلت شرایط فکری آن دوران به هنرستان نرفتم و در رشته علوم تجربی دبیرستان را به پایان رساندم
در دانشگاه «زبان و ادبیات فرانسه »را انتخاب کردم و همزمان در نشریات دانشجویی و محلی شهر کرج بعنوان کاریکاتوریست فعالیت کردم .همچنین به یادگیری تجربی نقاشی در تکنیک رنگ و روغن ، آبرنگ و کار با مرکب پرداختم . در سال ۱۳۹۱ وقتی دوقلوهایم دوساله بودند اولین نمایشگاه انفرادی خود را در گالری کمال الدین بهزاد برگزار کردم
و از آن زمان فعالیت حرفه ای و پیوسته من آغاز شد
تا کنون سه نمایشگاه انفرادی برگزار کرده ام که چهارمی آن هم امسال به امید خدا به نتیجه خواهد رسید و در ده نمایشگاه گروهی شرکت کرده ام . همچنین در ساخت پس زمینه یک انیمیشن بلند داستانی درباره زندگینامه جئورج گورجیف عارف مشهور ، ساخت کشور ارمنستان همکاری داشتم و در دو فراخوان بین المللی برنده جایزه شده ام
در این سالها به آموزش خلاق هنر به کودکان هم پرداخته ام و طراحی فرش را جهت بهره گیری از اصول تذهیب و کاشی و یادگیری فرمهای نقاشی ایرانی نزد استاد محمد نیاستی فرا گرفتم .
در مورد این مجموعه کار هنری خودتان بفرمایید.
این مجموعه ارشک آباد نام دارد .و نام آن از نام بنیانگذار سلسله اشکانی ارشک یکم گرفته شده . در ابتدا سکه های این دوران نظر من رو به خودشون جلب کردن . چهره های حک شده روی سکه های اشکانی هر کدام شخصیت خاص و جداگانه ای رو نمایش میدادند که خصوصیات منحصر بفرد خودش را داشت و همه این خصوصیات منحصر بفرد روی سکه چند یکی دو سانتی متری یا چند میلیمتری نمایش داده شده بود .ولی چیزی که برای من بیشتر از هر چیزی جالب بود این بود که چهر های این پادشاهان بزرگ و مقتدر که یکی از باشکوه ترین دورانهای شکوفایی ایران را رقم زده بودند را بدون کم و کاستی و بدون اغراق و زیبا سازی تعریف کرده بودند .مثلا فلان پادشاه را که بینی بزرگ عقابی داشت را به همان شکل تصویر کرده بودند و هیچ ظاهر سازی و سیاستی در کار ساخت این سکه ها به چشم من نیامد …از طرفی چهره پادشاهان بسیار بانمک و دارای کاراکترهای جذابی به نظر می رسید .درست مثل شخصیت های کارتونهای کودکان و من هم که مادر دو کودک بودم تصمیم گرفتم این مجموعه را برای کودکان خلق کنم تا بچه ها را با یکی از دورانهای بسیار طلایی تاریخ ایران آشنا کنم .این بلند ترین حکومتی بود که تاریخ ایران تا کنون از سر گذرانده و پادشاهانی که بسیار به بازگرداندن فرهنگ ایرانی و هخامنشی علاقه مند بودند و خود را ادامه پادشاهان هخامنشی می‌دانستند .آنها زحمت زیادی کشیدند تا بعد از سلطه سلوکیان فرهنگ و رسوم ایران را زنده کنند و از آن بدرستی نگاهبانی کنند . متاسفانه مردم کمتر با دولت اشکانی آشنایی دارند شاید چون به دلایل مختلف این دوره طلایی نادیده گرفته شده است و من هم به همین دلیل خواستم این خلا را برای کودکان سرزمینم پر کنم و نظرشان را به موضوع اشکانیان و نزدیک پانصد سال از تاریخ سرزمینمان جلب کنم.
از این رو سر آمد ترین پادشاهان اشکانی را که نام نیک و اثر خیر زیادی از خود بجا گذاشته بودند انتخاب کردم و با استفاده از چهره های حکاکی شده شأن بر سکه های آن دوران به تصویرگری و خلق کاراکتر هرکدام پرداختم
و از آنجا که این مجموعه مخصوص کودکان طراحی میشد تصمیم گرفتم با بکارگیری گلها ، پروانه ها و حیوانات در آثارم از بار خشونت اسلحه های پادشاهان کاسته باشم .
شما یک ترکیبی بین شاهان و طبیعت و زیبایی و صلح برقرار کردید . با چهره معمول شاهان باستانی که قدرت و زور و فرمان و…. را در یاد می آورد تفاوت دارد. چه چیز باعث شد ترکیب شما صلح آمیز و با اشاره به ایجاد آرامش و صلح باشد؟
در پاسخ پرسش باید بگم که این مجموعه از اونجا که برای کودکان داشت ساخته میشد قاعدتاً باید ملاطفت و ملایمت بیشتری در کارش ایجاد میشد و همینطور باید از ترسیم صحنه های خشن در این آثار پرهیز میشد . البته همانطور که توضیح دادم چهره پادشاهان اشکانی حک شده بر سکه ها هم برخلاف روال معمول ساختگی و بی احساسات ترسیم نشده بود و اونها با لبخند و اعضای طبیعی صورت خود پادشاهان تصویر شده بودند بنابراین پیش زمینه خوبی جهت کار برای کودکان از هزار و اندی سال قبل در واقع ایجاد شده بود که من هم ادامه دهنده آن شدم.
شما خودتان تجربه دیدن خاطراتی از جنگ را دارید و امروز جنگ در گیتی هنوز هست. جنگ از دید شما به نقش یک‌هنرمند چیست؟
جنگ من را یاد ترس و آسیب می اندازد . دوران کودکی من در جنگ گذشت . در ترس از موشک و گذراندن شب‌های بدون چراغ و زندگی در خاموشی . در دیدن فیلمها، انیمیشن ها و در واقع کل زندگی از لنز دوربینهای جنگ و مبارزه
جنگ ترسناک بود و مقدس باید به آن احترام می گذاشتیم.
اما حالا همه چیز فرق کرده باورهای ما آن کلیت نگری و آن تقسیم بندی سیاه و سپید را دیگر در نظر نمی گیرد .دیگر نمی ترسیم و در هر جنگی دو سوی آن را با تمام هیجانات و دلایل و خاکستری ها در نظر میگیریم . ما بالغ شدیم و منطقی تر به همه چیز نگاه میکنیم
در این دوران هنرمند باید هوشمند تر باشد و لازم است دستکم یک قدم از باقی مردم جلوتر فکر کند و بفهمد .
هنرمند مردم را باید آگاه کند و هشدار بدهد.
رسالت هنرمند مردمی همین است و من فکر می کنم اگر از حال مردم فارغ شوم آن روز پایان زندگی هنرمندانه من است.
زن هنرمند در ایران امروز چه نقشی برای برقراری صلح اجتماعی می تواند داشته باشد؟
زن هنرمند ایران امروز در جایگاه ویژه ایست از این بابت که نگاه های بسیار بیشتری به او جلب شده و همچنین حرف و ادعای او ارزش و اعتبار ویژه ای پیدا کرده است .در گذشته زنان از جایگاه پیروی کننده و دنبالروی مردان برخوردار بودند و کمتر حرف نویی از زنان شنیده می شد اما حالا زنان جسارت ابراز وجود و مردان، گوش شنیدن ، نه از سر اجبار که با میل و رغبت و اشتیاق پیدا کرده اند و در واقع دنیا در پی شنیدن و دیدن زنان است و این بسی مایع خوشوقتی و نشان مدنیت و رشد فرهنگ است
زنان زندگی بخش و پیام آور صلح و رشد و پیشرفتند از این بابت پیام و نقش آنها در جهان مهم و تاثیر گذار است
از این رو من، نقش زن هنرمند را موثر تر از نقش هر قشر و صنف و گروه و جنسیتی میبینم .چون او سازنده و خلاق و البته تاثیر گذارتر از هر کس است و طبیعت زن اینگونه است که دایم در حال بهبود و ترمیم و گسترش خود و جهان پیرامون خویش است .
زنی که وجود و هویت خود را بشناسد و با آگاهی به آن به دوست داشتن خود و صلح درونی دست یابد این صلح و مهر را به نسل بعد و افراد پیرامون خویش انتقال می دهد و باعث تغییر درونی یک خانواده خواهد شد
و نهایتا اینها باعث تغییر جامعه و فرهنگ یک کشور و تعالی نوع بشر خواهد شد.
کار ما در مورد پژوهش های مربوط به بحران ها و نقش آن ها بر گرسنگی است. شما چه ربطی بین جنگ و گرسنگی می بینید؟
قطعا جنگ گرسنگی را بدنبال دارد . کمبود خوراک و مواد غذایی جز اولین آثار جنگ میتواند قلمداد شود اما من گرسنگی های دیگری را هم که در اثر بروز جنگ بر انسان تحمیل می شود در نظر میگیرم و میخواهم نظر شما را به آن جلب کنم
گرسنگی آرامش گرسنگی فرهنگ گرسنگی شادی گرسنگی آموزش گرسنگی امنیت گرسنگی هنر و ….
خیلی از این گرسنگی ها دیده نمی شود یا در زمان خودش درک و شناخته نمی شود ولی تاثیر آن در آینده نمودار می شود
انسانی که در دوره جنگ کودکی خود را می گذراند کودکی نخواهد کرد یا دستکم به اندازه کافی کودکی نخواهد کرد …او زود بزرگ می شود و گرسنه کودکی کردن باقی می ماند
و تاثیرات مخرب آن بی آنکه گاه خودش بداند در آینده زندگی او تجلی خواهد یافت
و همینطور گرسنگی های دیگر که خدمتتان عرض کردم . خیلی از رفتارهای ما ، محافظه کاری ها پرخاشگری ها ،ترس‌های ما و … از همین گرسنگی های متعدد گذشته ناشی شده اند .
اما درباره هنر ،در جنگ مردم کمتر فرصت پیدا می کنند به هنر بپردازند .گاهی همین که زنده مانده اند خوشحالشان می کند . در جنگ انسانهای با استعداد فراوانی فرصت پرداختن به هنر را نخواهند یافت و این یک جامعه گرسنه هنر را بوجود خواهد آورد…البته این جامعه مشتاق هنر نیست چون بعلت درگیری با جنگ و اولویت دفاع از خویش فرصت درک و دریافت هنری را ندارد بلکه از کمبود هنر که آرامبخش جامعه و فرد است زخمی است و شاید سالها به درمان و توجه ویژه و همه جانبه نیاز است تا زخمهایش التیام یابند.
و پرسش آخر ، امروز جنگ در اوکراین یکی از دلایل تنش در قیمت مواد غذایی در جهان شد.بودجه سازمان های امدادرسان جهانی کوچک است و مناسب برای رخدادهای ویژه یا کوچک ولی امروز بحران آفریقا، یمن یا افغانستان پس از آمدن طالبان شامل میلیون ها نفر و به مدت نامعلوم می شود . به شکل عادی هم کمک رسانی دچار مشکل بود و با تورم قیمت ها سخت تر شد.ولی درد این میلیون ها نفر و چرخش سرنوشت زندگی آن ها از جمله خاورمیانه با سابقه جنگ هایش ،گویا برای رهبران سیاسی جنگ افروز چندان مهم نیست. نگاه شما به سیاست آن ها چیست؟
هنرمند امروزی وقتی روبرو میشه با این وضعیت مردم و مخصوصا کودکان ،وقتی این کودکان( هرجای دنیا که باشند ) در کمبود مقدمات ابتدایی زندگی هستند ،او درد رو بیشتر از هرکسی حس می کنه چون هنرمند حساس و دقیقه به اطراف خودش
و تنها راهی که برای بهبود جهان خودش داره ایجاد آثار هنری است…البته در دو مسیر همراستا ولی متفاوت می‌تونه فعالیت کنه
اول اینکه توجه جهانیان و یا جامعه رو معطوف کنه به اتفاقات بدی که داره برای قشر مظلوم و آسیب دیده میفته و زنگ خطری رو بصدا درمیاره تا آگاه و گوش بزنگ بشن
و دوم اینکه با اسلحه خودش که ابزار هنرش هست به مبارزه و تربیت و انتقال آگاهی میپردازه
در واقعا هنرمند بی پناهه و اسلحه جنگی ندارن ولی باوجود این، رفتار و عملکرد هنرمند بسیار تاثیر گذار می‌تونه باشه و سیاستمداران جهان رو رسما می‌تونه فلج و سرگردان کنه اگر که هوشمند کار کنه و اگر که دلسوز دیگران باشه
