گوشت قرمز و سفید یکی از محصولات مهم در سبد غذایی مردم ایران بوده است . محصولی که در طی سال گذشته با کاهش مصرف توسط شهروندان ایرانی روبرو بوده است . موضوع افزایش قیمت گوشت قرمز و سفید و کاهش مصرف آن در سال های گذشته یک رابطه مستقیم با یکدیگر دارد که در سال 1402 به وضعیت بحرانی خود رسیده است . افزایش قیمت گوشت قرمز بنا به اخبار موجود در تاریخ 21 مرداد ماه 1402 به سبب وجود جنگ روسیه و اوکراین بوده است . ایران وارد کننده نهاده های دامی از اوکراین بوده است که دیگر امکان دریافت آن نداشته است و علت دیگری هم وجود خشکسالی در سال های اخیر بوده است . [1]
اثر اصلی تورم و گرانی در قیمت ها را می توانیم در در کاهش مصرف فرارودهای گوشتی می توانیم بدانیم . بنا به یک گزارش خبری در بهمن ماه 1402 مصرف سرانه گوشت قرمز حدود 35 درصد در خانوارهای ایرانی کاهش پیدا کرده است . همچنین می توانیم اضافه کنیم که مرغ داران هم از دسترسی به نهاده های دامی محروم هستند و امکان تولید بیشتر مرغ را ندارند . [2] به عبارت بهتر امنیت غذایی ایرانیان در بخش مصرف گوشت قرمز در چند سال اخیر و به ویژه سال 1402 با یک چالش جدی روبرو شده است .
افزایش قیمت گوشت قرمز و سفید همچنین می تواند تبعات منفی دیگری داشته باشد که مهمترین آن سوءتغذیه در بین شهروندان ایرانی به ویژه طبقات متوسط و پایین دست است . قیمت گوشت قرمز در بین چند ماه از مبلغ 400 هزار تومان به 750 هزار تومان در بازار تهران به عنوان پایتخت رسیده است و این حاصل از افزایش قیمت جو و یونجه خوراک دام است که وابسته به قیمت دلار می باشد . [3] این تنها یک نمونه از وضعیت بی ثبات در بازار گوشت کشور است که می تواند باعث آثار اقتصادی بلند مدت هم باشد .
تاثیر این موضوع را می توان در آن دید که میانگین مصرف گوشت قرمز در سرانه خانواده های میانه اجتماع و پایین دست به سه کیلوگرم رسیده است . این در حالی است که بنا به گزارش مرکز آمار ایران پیش از این مصرف گوشت قرمز حدود چهار کیلوگرم در سال بوده است . این خود نوعی از سوء تغذیه ایجاد کرده است .[4]
حال که موضوع گرانی گوشت و اهمیت آن بیان گردید . لازم است به این نکته نیز بپردازیم . بنا به تحلیل اقتصادی براساس گزارش مرکز امار ایران در سال 1402 تورم موجود در انواع گوشت ها به این صورت ارایه شده است که عبارتند از گوشت قرمز 86 درصد ، مرغ 82 درصد رسیده است که همه نشانه هایی از سخت تر شدن زندگی مردم شده است . در عین اینکه این نرخ در خرداد سال 1401 برابر 48.5 درصد بوده است . [5]
البته آنچه در واقعیت رخ داده است شهروندان ایرانی تورم بیشتری را می توانند حس می کنند که حتی می تواند فراتر از آمار موجود باشد . بنابراین شهروندان ایرانی در سالی که گذشت شرایط فاجعه امیزی در زمینه کسب امنیت غذایی خود داشتند . این موضوع فقط در بخش گوشت قرمز یا سفید تنها بخشی از کمبود در مواد خوراکی است که شهروندان ایرانی در طبقات متوسط و پایین اجتماعی تجربه کردند . دولت هم در زمینه حل مشکل گرانی دچار ناتوانی بوده است که نشانه های آن به وضوح برای شهروندان قابل فهم است .
[1] – https://www.iranintl.com/202308126638
[2] – https://www.iranintl.com/202401032528
[4] – مصرف سرانه گوشت در ایران به سه کیلو در سال رسید
